Gruyèrekaas: soortnaam of merk?

De Board of Appeal van het Amerikaanse merkenbureau heeft vastgesteld dat Gruyère, althans in de VS, een generieke aanduiding is voor kaas en weigert de aanvraag voor dit merk. Theo Visser licht de kwestie toe.

Gruyèrekaas (let op het accentteken) wordt sinds 1115 geproduceerd in Zwitserland. De naam is afgeleid van het district waarin het voor het eerst werd gemaakt. Gruyèrekaas wordt ook al honderden jaren in Frankrijk geproduceerd. GRUYÈRE is in de Europese Unie erkend als een beschermde oorsprongsbenaming (BOB) en de Franse regering heeft de term goedgekeurd als een beschermde geografische aanduiding (BGA).  

In september 2015 dienden Interprofession du Gruyère uit Zwitserland en het Syndicat Interprofessionnel du Gruyère uit Frankrijk een aanvraag in bij het Amerikaanse merkenbureau USPTO voor een zogenoemd certificeringsmerk voor GRUYÈRE voor kaas.

Certificeringsmerken

Een certificeringsmerk geeft aan dat producten, diensten of leveranciers van die producten en/of diensten aan bepaalde normen voldoen. De certificerende organisatie, die eigenaar is van het certificeringsmerk, controleert wie het merk mag gebruiken. De certificerende organisatie gebruikt het certificeringsmerk over het algemeen niet zelf voor de producten of diensten. De certificerende organisatie laat aanbieders alleen gebruik maken van haar keurmerk als de producten, diensten of hun leveranciers voldoen aan de normen van de organisatie.

Oppositie

Tegen de aanvraag van het merk GRUYÈRE is door vier Amerikaanse bedrijven oppositie ingediend. Volgens de vier opposanten is ‘gruyère’ een generieke aanduiding en derhalve ongeschikt om een merk te zijn, hetgeen door de aanvragers wordt weersproken. Voorts zijn er volgens de opposanten al eerder merken geweigerd met het bestanddeel ‘gruyère’.

Beoordeling

Bij de beoordeling van het bewijsmateriaal van de partijen begint de Board of Appeal met de beoordeling van het referentiemateriaal met inbegrip van de definities uit het woordenboek. In het algemeen zijn de woordenboekaantekeningen voor de term ‘gruyère’ die door opposanten ingediend zijn, niet beperkt tot een kaas die is geproduceerd in Frankrijk of Zwitserland of zelfs van oorsprong uit Frankrijk of Zwitserland komt. Het woordenboek, in het door de aanvragers aangevoerde bewijsmateriaal, vermeldt dat de kaas afkomstig is uit Zwitserland of is vernoemd naar een plaats in Zwitserland, maar beperkt de definitie van ‘gruyère’ niet tot in Frankrijk of Zwitserland geproduceerde kaas.

De Oxford Companion To Cheese, die door de aanvragers werd  ingediend, verklaart dat ‘gruyère’ een AOC (Appellation d’Origine Contrôlée) is voor kaas uit Zwitserland. Er wordt geen melding gemaakt van Frankrijk. Appellation d'origine Contrôlée (naast AOC ook wel afgekort tot AC) is een kwaliteitscontrole op landbouwproducten.

De Cheese Lover's Companion bevat een vermelding voor ‘gruyère (AOC)’ maar geeft aan dat in de Verenigde Staten het bedrijf Roth Käse USA uit de staat Wisconsin een bekroonde versie genaamd Grand Cru Gruyère maakt.

De Board of Appeal vindt dat het referentiemateriaal een categorie kaas beschrijft die overal kan worden gemaakt en die de Zwitserse en (af en toe) Franse oorsprong heeft.

Conclusie

Na een zorgvuldige afweging van alle argumenten en bewijzen, vindt de Board of Appeal dat kopers en consumenten van kaas de term ‘gruyère’ opvatten als een aanduiding die in de eerste plaats verwijst naar een soort kaas die overal vandaan kan komen.

De Board of Appeal wijst  de oppositie tegen de aanvraag tot registratie van het merk GRUYÈRE toe op grond van het generieke karakter, en wijst de aanvraag van het merk af wegens gebrek aan onderscheidend vermogen. Beroep is nog mogelijk.

Zo blijkt GRUYÈRE in Europa wel beschermd te zijn en in de VS vooralsnog niet.

Wil je jouw merknaam laten registreren of wil je meer informatie over merkregistratie in het algemeen? Neem dan contact op met een van onze specialisten.