Zure matjes in platte bakjes: weigering van een tweedimensionaal weergegeven vormmerk voor snoepgoed

In een uitspraak over een snoepcontainer bevestigt het Gerecht EU dat de principes die zijn ontwikkeld in de context van het onderscheidend vermogen van driedimensionale tekens ook van toepassing zijn op tweedimensionale weergaven van merktekens.

Er geldt aantal regels voor het inschrijven van een geldig merk bij het Bureau voor Intellectueel Eigendom van de Europese Unie (EUIPO). Een belangrijke regel vloeit voort uit artikel 7 lid 1 sub b van de Uniemerkenverordening. De inschrijving van een merk wordt geweigerd indien het merk elk onderscheidend vermogen mist. Om te bepalen of een teken onderscheidend vermogen heeft, moet gekeken worden naar de totaalindruk die het merk bij het relevante publiek achterlaat. Daarnaast wordt er rekening gehouden met individuele elementen van het in te schrijven merk. 

Inschrijving van een tweedimensionaal weergegeven container

In 2020 heeft snoepgoedfabrikant Perfetti Van Melle een merkaanvraag ingediend bij het EUIPO. Het ging om een figuratief merk voor verschillende waren uit klasse 30;  snoepgoed, pepermuntjes, chocolade, kauwgom, taartjes, suiker en cacao. Het teken waarvoor merkbescherming werd aangevraagd was een tweedimensionale tekening van een cilindervormige container met golvende uitlijning. Deze aanvraag werd geweigerd door het EUIPO, vanwege het ontbreken van elk onderscheidend vermogen. Het EUIPO is van mening dat het relevante publiek, zijnde de gemiddeld geïnformeerde en redelijk oplettende consument, dit teken slechts zal zien als een variant op bestaande cilindervormige snoepgoedverpakkingen en niet percipiëren als merk: wegens het ontbreken van enig woordelement of aanvullende decoratieve elementen onderscheidt dit teken zich in onvoldoende mate van andere verpakkingen en kan het niet als herkenningsteken fungeren.

Onjuist gehanteerde principes

Deze beslissing is door Perfetti Van Melle betwist. Volgens de snoepgoedfabrikant heeft het Bureau in zijn beoordeling van het onderscheidend vermogen principes gehanteerd die zijn ontwikkeld in het kader van driedimensionale merken (vormmerken)  – de lat is daarmee volgens Perfetti Van Melle te hoog gelegd. Verder stelt Perfetti dat de tweedimensionale weergave door het relevante publiek ook opgevat kan worden als een platte vorm in plaats van cilindervormig, iets wat juist uniek is ten opzichte van de relevante markt. Helaas voor Perfetti leiden deze argumenten niet tot een andere beoordeling door EUIPO’s Kamer van Beroep. Naar aanleiding hiervan is dit geschil voorgelegd aan het Gerecht EU.

Ongeldigverklaring door het Gerecht EU

Het Gerecht EU bekrachtigt in hoger beroep het oordeel van het Kamer van Beroep. Zowel voor driedimensionale merken als tweedimensionale merken geldt dat deze significant moet afwijken van de normen in de betrokken sector om voldoende onderscheidend vermogen te hebben. In dit geval is hier niet aan voldaan, kijkend naar afbeeldingen van reeds gebruikte verpakkingen. Het argument dat het merk ook opgevat kan worden als non-cilindervormig is volgens het Gerecht EU niet overtuigend. Juist vanwege het gebrek aan perspectief, zal dit merk worden opgevat als een omtrek van een cilindervormige verpakking van snoepgoed. 

Met deze uitspraak onderstreept het Gerecht EU dat ze een andere opvatting van het relevante publiek aanneemt die niet altijd in lijn is met de opvatting van de aanvrager van het merk. Bij het aanvragen van een vormmerk dient er rekening mee te worden gehouden dat de eigen perceptie af kan wijken van de door EUIPO veronderstelde perceptie van de doelgroep. Opvattingen over onderscheidend vermogen kunnen subjectief zijn. Mocht een aanvraag geweigerd worden wegens gebrek aan onderscheidend vermogen dan kan daartegen verweer gevoerd worden. 

Bij het voeren van verweer komt het er op aan om steun te vinden in eerdere beslissingen van de instantie of jurisprudentie van onder meer het Gerecht EU. Onze consultants hebben uitstekend inzicht in de actuele stand van de rechtspraak en kunnen u volledig informeren over de kans op succesvol verweer. 

Voor meer informatie en advies, spreek met uw Novagraaf consultant of neem hieronder contact met ons op.

Dit artikel is geschreven door Valerie Annan. Zij werkt bij de afdeling Knowledge Management op ons kantoor in Amsterdam.